
Het is algemeen bekend dat kinderen mijn hart hebben.
De passie die ik heb om rouw bespreek te maken, om mensen te leren rouwen, heeft alles te maken met mijn liefde voor kinderen.
Nee, er is niemand die wil dat kinderen te maken krijgen met rouw. Niet door overlijden, maar ook zeker niet door levend verlies.
Maar, hoe graag we het ook willen voorkomen, ze gaan het wel meemaken. Dat is één van de redenen dat ik mijn bedrijf Regalia Coaching en Opleidingen heb. We geven trainingen aan allerlei professionals zoals leerkrachten, kindercoaches, verpleegkundigen, uitvaartleiders en –assistenten en dat doe ik met heel veel plezier.
Maar heel eerlijk, ik geniet het meest als ik voor een klas vol kinderen mag staan. Doordat veel scholen de noodzaak van het ‘leren rouwen’ inzien, mag ik bijna momenteel zeker twee keer per maand een les geven in groep zeven of de tweede klas van het voortgezet onderwijs. Het eerste wat ik ze vaak vraag is wat ze allemaal kunnen verliezen… de antwoorden gaan van opa en oma, tot tantes, de hond, de fietsensleutel en de telefoon. Alle antwoorden zijn goed, want rouwen doe je om iets wat je verliest en dat kan doordat iemand sterft, maar ook door een levend verlies.
Kinderen snappen vaak veel meer dan wij denken en ze rouwen ook veel meer dan wij denken. Een jongentje zei me deze week: “Mijn tante en mijn opa en oma hebben ruzie, dus nu heeft mijn neefje geen opa en oma meer, maar ik wel”. Een meisje zei: “Mijn papa en mama zijn gescheiden en ik ben soms nog heel verdrietig”. Kinderen rouwen….. Ze rouwen anders dan volwassenen, maar ze rouwen. Waar wij door een rivier van verdriet gaan, gaan zij door waterplassen. Het is soms heftig, maar ze hebben het vermogen om het soms te parkeren en dan ook weer te gaan spelen.
In zo’n les zowel bij de kinderen als de jongeren vertel ik onder andere over de emmer die we eigenlijk allemaal in ons hebben. Een emmer waar al onze emoties zich verzamelen. Boos, bang, verdrietig, vertwijfeld en ga zo maar door. Maar we hebben niet geleerd hoe we deze emmer leeg moeten gooien. Dat kan namelijk door te huilen, te sporten, te gillen… eigenlijk door te ontladen en dat is echt nodig. Want als je de emmer niet leeggooit dan houd je een ontzettend zwaar gevoel op je borst en een brok in je keel. Maar als hij leeg gaat, dan ontstaat er nieuwe ruimte. Dus huilen mag, boos zijn (binnen grenzen mag), spelen en sporten mag zeker en erover praten helpt.
Na de les mogen de kinderen een brief of gedicht schrijven of een tekening maken. Wat zijn ze eerlijk en vrijmoedig op zo’n moment. Maar oh, wat is er ook veel rouw. Ja, om de dood, maar ook om levend verlies. De prachtige tekening van het meisje wat een papa tekende die wegliep met een rolkoffertje in zijn hand, terwijl de mama en kinderen achterbleven, zorgde deze week voor tranen bij mij en mijn collega Thijs. Maar tegelijkertijd zorgde de tekeningen van de emmers voor glimlachen op ons gezicht. Want de kinderen gaven mij nieuwe inspiratie. De emmer, die ik altijd teken met water erin, hadden ze gevuld met allerlei smileys of te wel emoticons. Zo geef je dus emoties weer! 😉
Ik zag prachtige brieven, mooie gedichten en mooie tekeningen. Ook van Smileys met tranen, want huilen mag, hadden ze geleerd. Terwijl ik dit schrijf heb ik opnieuw kippenvel op mijn hele lijf en betrap ik me erop dat ik kramp in mijn kaken krijg van het glimlachen,
terwijl de tranen in mijn ogen branden. Ja, ik heb ook een emmertje en die zit vaak vol emoties… en vanaf deze week hebben ze een gezichtje.